Wat doen bomen voor ons?

Het planten van een boom is veruit de meest efficiënte manier van klimaatadaptatie. Bomen leveren diensten, ecosysteemdiensten. Dat zijn voordelen die wij als inwoner of bezoeker ervaren.

Bomen capteren fijn stof en absorberen bepaalde gassen. Ze brengen verkoeling en gaan hittestress tegen. Dit doen ze door jaarlijks honderden liters water te verdampen die de warmte van de omringende lucht opneemt. Door bomen aan te planten in dicht bebouwde gebieden kan je de natuurwaarde en recreatieve waarde in deze gebieden verhogen. Groen verfraait de omgeving waardoor een dicht bebouwde omgeving aangenamer wordt om er te vertoeven. Bomen zorgen voor de beleving van natuur. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat mensen fitter zijn in de buurt van groene plekken. Veel groen in je buurt vermindert dus de dure gezondheidsuitgaven.

Ontdek wat bomen voor ons doen

Captatie van fijn stof

Volwassen bomen filteren de lucht en dragen bij aan een gezonde omgeving. En dat is nodig, want door huishoudelijke verwarming, de uitstoot van bedrijven en het drukke verkeer is de luchtkwaliteit slecht en bevindt er zich veel fijn stof in de lucht.

Bomen leggen fijn stof vast op hun bladeren en schors. Bij een volgende regenbui spoelt dit fijn stof af naar de bodem. Hierdoor komt het fijn stof niet in onze longen terecht. Luchtfiltratie heeft een positief effect op het verminderen van luchtwegaandoeningen, allergieën en slaapstoornissen.

Naast het capteren van fijn stof, verwijderen bomen ook stikstofoxiden (NOx) en ozon.

Door het planten van bomen zuiveren we in onze gemeente de lucht.

Opname van CO2

Telkens wij ademhalen, ademen we zuurstof in en koolstofdioxine uit. Zuurstof is niet oneindig op onze planeet. Door voldoende bomen te planten kunnen we het tekort aan zuurstof aanvullen en de hoeveelheid koolstofdioxide inperken.

Groene bladeren bezitten kleine bladmondjes waarmee ze koolstofdioxide opnemen uit de lucht. Als de zon op de bladeren schijnt, worden in het blad koolstofdioxide en water omgezet in suikers en zuurstof. Suikers worden door een boom gebruikt om te groeien, maar zuurstof heeft een boom overdag niet nodig. Zuurstof verlaat het blad via de bladmondjes.

Door het planten van bomen vullen we in onze gemeente het tekort aan zuurstof aan.

Verkoeling

De temperatuur in een bebouwde omgeving is gemiddeld hoger dan in het omliggende landelijke gebied. Dit fenomeen heet het hitte-eilandeffect.

De absorptie van zonlicht door de in de bebouwde omgeving aanwezige donkere materialen en de relatief lage windsnelheden zijn de belangrijkste oorzaken van het hitte-eilandeffect. Door het hitte-eilandeffect worden problemen, zoals hittestress, tijdens langdurig warme perioden verergerd.

In de zomer vormen bomen letterlijk een zonnewering en zorgen zo voor verkoeling. Ze voorkomen dat de muren van gebouwen warmte opslaan en warmte via de ramen naar binnendringt. Omdat bomen tot 400 liter water per dag kunnen verdampen, wordt heel wat warmte onttrokken aan de omgeving. Dat zorgt voor afkoeling. Het temperatuurverschil tussen straten met of zonder bomen kan oplopen tot 7 à 8 graden.

Door het planten van bomen zorgen we in onze gemeente voor koele plekken en aangenamere temperaturen.

Minder verdroging

De verwachte schade ten gevolge van klimaatverandering door droogte is groter dan die door wateroverlast. Ondanks hevige regenbuien en de steeds weerkerende overstromingen wordt België steeds droger.

Er zal steeds meer regen vallen in een korte tijd, terwijl de periodes van droogte steeds langer worden. Daarnaast zullen periodes met hogere temperaturen vaker voorkomen. Bij stijging van de temperatuur zal de verdamping in de stad toenemen. Als deze toenemende verdamping niet gecompenseerd wordt, leidt dit tot extra verdroging.

Het aanplanten van bomen in plantsoenen geeft schaduw op de onderbegroeiing. De bomen zelf hebben diepere wortels en kunnen zich van water voorzien. Er zijn boomsoorten die beter bestand zijn tegen droogte. Het is dus belangrijk om voor de juiste boomsoort te kiezen.

Door het planten van bomen creëren we in onze gemeente meer schaduw en voorkomen we overmatige verdamping.

Waterbuffer

Een boom werkt als een paraplu. De eerste druppels houdt hij tegen. Daarna laat hij de regendruppels die op de kruin vallen vertraagd doorsijpelen. Eerst langzaam, vervolgens steeds sneller. Toch houdt hij flink wat water tegen. Door de bladeren en takken blijft gemiddeld 21% van de hoeveelheid neerslag in de boom hangen. Dit water verdampt beetje bij beetje. Een deel van het regenwater dat niet op de bladeren achterblijft (10% van de hoeveelheid neerslag) stroomt via takken en twijgen omlaag, langs de stam, waarna het dicht tegen de boomwortels de grond indringt. Onder een boom valt dus slechts 69% van de neerslag op de grond. Dit waterbufferend vermogen kan nog verhoogd worden met de juiste invulling van de boomspiegel.

Door het planten van bomen zorgen we in onze gemeente voor minder kans op wateroverlast.

Biodiversiteit

Voor onze fauna en flora zijn bomen van levensbelang. Door bomen te planten, geven we vogels, vleermuizen en insecten nest- en schuilplaatsen. Zij zorgen er op hun beurt voor dat plaaginsecten worden bestreden.

Bomen leveren voedsel in de vorm van bessen voor vogels, bloemen met nectar voor insecten en bladeren voor de rupsen van prachtige vlinders.

Met de juiste boomsoort creëren we het juiste biotoop waardoor die ene bij of vlinder zich kan handhaven en voortplanten.

Door het planten van bomen verhogen we in onze gemeente de biodiversiteit.

Gezondheid

Wonen en werken in een omgeving met veel bomen heeft een positieve uitwerking op mensen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat bomen belangrijk zijn voor onze lichamelijke en mentale gezondheid. Mensen voelen zich beter in een omgeving waar veel bomen staan.

Een bedrijf, gelegen is in een groene omgeving, kent minder absenteïsme. Meer groen verlaagt het stressniveau en verbetert de concentratie en de gemoedstoestand van werknemers. Bovendien nodigt een groene omgeving uit tot bewegen tijdens de pauze.

Bomen in de omgeving van een ziekenhuis versnelt het genezingsproces. Patiënten, die uitkijken op een groene omgeving, genezen sneller. De pijntolerantie wordt hoger. Hierdoor is er minder behoefte aan pijnstillers. Dit zorgt ervoor dat patiënten zich meer op hun gemak voelen, wat leidt tot een snellere genezing.

Door het planten van bomen in onze gemeente verlagen we stress en versnellen we het genezingsproces van zieke inwoners.

Geluid

Bomen kunnen afhankelijk van hun structuur het geluid enigszins reduceren. Een dichte wand met bomen heeft een beter effect op de demping van geluid. Een dichte bosrand van bomen en een onderbegroeiing van struiken bufferen het geluid tussen zones met geluidsoverlast (bv een industriezone of een autosnelweg) en woonzones.

Door het planten van bomen dempen we in onze gemeente geluid in de woonomgeving.

Woningwaarde

Uit recent onderzoek blijkt dat de waarde van een woning stijgt als er een mooie boom in de omgeving staat. Voor bestaande woningen stijgt de waarde met gemiddeld 10-15%. Bij nieuwe woningen is dit 20%. Mensen wonen nu eenmaal graag in een groene omgeving.

Door het planten van bomen verhogen we in onze gemeente de waarde van ons patrimonium.

Aantrekking

Bomen maken de bebouwde omgeving leuker om in te leven en te bezoeken.

Hoe groener de dorpskernen, hoe aantrekkelijker die is voor toeristen. Daarnaast maken bomen deel uit van het cultuurhistorisch erfgoed. Denk aan oude laanbomen, bomen in parken, kerkhoven en nabij kerken.

Door het planten van bomen maken we onze gemeente aantrekkelijk voor bezoekers.

Verkeer

Bomen kunnen gebruikt worden als verkeersgeleiders of -remmers waardoor er minder ongelukken gebeuren. Bomen leveren dus een positieve bijdrage aan de verkeersveiligheid. Bomen die strategisch geplaatst worden, duiden op gevaarlijke situaties en zorgen ervoor dat automobilisten alerter worden. Een goed geplaatste boom leidt tot 10% minder kans op ongelukken.

Op plaatsen waar bomen staan, rijden mensen minder snel. Dat is goed voor de uitstoot én de verkeersveiligheid.

Niet alle onveilige verkeerssituaties kunnen opgelost worden door het aanplanten van bomen, maar voor die situaties waarin bomen een bijdrage kunnen leveren aan de veiligheid, geldt dit als een zeer doeltreffende oplossing.

Door het planten van bomen verminderen we in onze gemeente de kans op ongelukken.