Naamgeving

Naamgeving

Sinds 01 juni 2014 is de wet van 8 mei 2014 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek met het oog op de invoering van de gelijkheid van mannen en vrouwen bij de wijze van de naamsoverdracht aan het kind en aan de geadopteerde van toepassing. Deze wetgeving biedt ouders meer mogelijkheden bij het geven van een familienaam. Je vindt hier de grote krijtlijnen, voor meer details neem je best persoonlijk contact op met de dienst burgerlijke stand.

Familienaam

Voor 01/06/2014

Het kind wiens afstamming alleen van vaderszijde of wiens afstamming van vaderszijde en moederszijde tegelijkertijd komen vast te staan, draagt de naam van zijn vader.

Het kind wiens afstamming alleen van moederszijde vaststaat, draagt de naam van de moeder.

Indien de afstamming van vaderszijde komt vast te staan, na afstamming van moederszijde, blijft de naam van het kind onveranderd. De ouders kunnen echter samen of één van hen, indien de andere overleden is, in een door de ambtenaar van de burgerlijke stand opgemaakte akte verklaren dat het kind de naam van zijn vader zal dragen. Die verklaring moet worden gedaan binnen een jaar te rekenen van de dag waarop de afstamming van vaderszijde komt vast te staan, en vóór de meerderjarigheid of de ontvoogding van het kind.

Vanaf 01/06/2014

• Alle kinderen zijn geboren na 01/06/2014:
  • Voor een eerste kind (geen andere gemeenschappelijke kinderen) geboren na 01/06/2014 hebben de ouders voortaan een keuze:
    • de naam van moeder
    • de naam van de vader
    • een naam samengesteld uit hun twee namen (dus een dubbele naam) in de door de ouders gekozen volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hen. Belangrijk hierbij is dat de ouders ofwel gehuwd zijn ofwel het kind erkend is voor de geboorte of bij de geboorte.

Bij de aangifte geboorte van een eerste gemeenschappelijke kind (geen vorige kinderen) waarvan de dubbele afstammingsband gelijktijdig is vastgesteld en dat geboren is na 01/06/2014 kunnen de ouders de keuze laten acteren door samen de aangifte van geboorte te doen of een gemeenschappelijke verklaring op te stellen die de keuze bevat en door beiden ondertekend werd.( + kopie van de identiteitskaart ter verificatie van de handtekeningen).

Indien het kind pas na de aangift van geboorte erkend wordt of een vonnis/arrest de afstamming vaststelt, blijft naam in eerste instantie onveranderd, wel is er een keuze volgens de regels van het nieuwe recht mogelijk in de erkenningsakte of in het vonnis/arrest dat de afstamming vaststelt. In een verklaring door de ouders samen (of één ouder na overlijden van de andere ouder) bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, binnen het jaar (maar steeds voor de meerderjarigheid of ontvoogding) na de dag van de erkenning of kracht van gewijsde van het vonnis/arrest dat de afstamming vaststelt. 

Bij onenigheid tussen de ouders of bij afwezigheid van een keuze draagt het kind de naam van de vader. Er kan slechts één maal van het keuzerecht gebruik gemaakt worden. De naam vastgesteld voor het eerste gemeenschappelijk kind geboren na 01/06/2014 geldt dus voor alle volgende kinderen.

• Er zijn ook kinderen geboren voor 01/06/2014:
  • Voor alle minderjarige kinderen van dezelfde ouders geboren voor de inwerkingtreding op voorwaarde dat er geen gemeenschappelijke meerderjarige kinderen zijn bij de inwerkingtreding, is een verklaring van naamskeuze volgens de regels van het nieuw recht mogelijk door de ouders bij de ambtenaar van de burgerlijke stand waar het kind is ingeschreven in de bevolkingsregisters. Deze verklaring moet afgelegd worden binnen het jaar na inwerkingtreding (dus tot uiterlijk 31 mei 2015). 
  • Voor een volgend kind dat geboren wordt na 01/06/2014, waarvan dezelfde ouders reeds minstens één kind hebben waarvan de afstamming vaststaat voor 01/06/2014, geldt het oude artikel voor de vaststelling van de naam. Dit is dus een uitzondering op de algemene regel dat kinderen geboren na de inwerkingtreding onder het nieuwe recht vallen. De ouders kunnen echter binnen de drie maanden na de dag van de bevalling van het kind geboren na 01/06/2014 een verklaring van naamskeuze volgens de regels van het nieuw recht afleggen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand waar het kind is ingeschreven in de bevolkingsregisters. Deze verklaring geldt voor alle gemeenschappelijke minderjarige kinderen van een zelfde ouderpaar, maar kan enkel afgelegd worden op voorwaarde dat er geen meerderjarige kinderen waren bij de inwerkingtreding. 

Voornaam

De wet van 15 mei 1987 bepaalt dat het kiezen van een voornaam bij de geboorte van een kindje vrij is, maar die vrijheid is niet onbeperkt. De ambtenaar van de burgerlijke stand heeft de beoordelingsbevoegdheid en moet in het belang van het kind handelen. Daarom zal hij de volgende voornamen weigeren:

• absurde, aanstootgevende of belachelijke voornamen;
• een overdreven aantal voornamen;
• een voornaam die niet met het geslacht van het kind overeenkomt, dit betekent: dat aan een meisje geen jongensnaam en aan een jongen geen meisjesnaam mag gegeven worden ;

• een voornaam bestaande uit één letter of uit een opeenvolging van medeklinkers.

Automatische ouderschap en erkenning door meemoeders

Wet in voege vanaf 01/01/2015

Tot voor kort moesten meemoeders hun kindje adopteren om juridisch ouder te worden.
Vanaf 1 januari 2015 geldt dat wanneer een gehuwd lesbisch koppel een kindje krijgt, beide moeders automatisch juridisch ouder zijn van hun kind.
Bij niet-gehuwde koppels kan de niet biologische moeder of meemoeder haar kind erkennen bij de burgerlijke stand. Net zoals bij heterokoppels dus.

De wet voorziet ook een overgangsmaatregel voor kinderen die geboren zijn voor 1 januari 2015. Kinderen die nog geen twee juridische ouders hebben en nog niet door hun meemoeder geadopteerd zijn, kunnen dan gewoon via de burgerlijke stand erkend worden. Let wel, ook gehuwde meemoeders moeten in dit geval via de burgerlijke stand gaan.

Indien je reeds een adoptieprocedure gestart bent overweeg je best even of je de procedure verder zet of nog even wacht op de uitvoering van de wet. Je neemt hiervoor best contact op met Kind&Gezin.